نقش جوامع روستایی در حفاظت از مراتع در شهرستان ماهنشان

هدف پژوهش حاضر بررسی اقدامات دامداران روستایی وابسته به مراتع در حفاظت از مراتع و تحلیل عوامل مؤثر بر آن، با استفاده از یک روش‌شناسی ترکیبی پیمایش و مطالعه موردی است. داده‌ها از طریق بررسی طرح‌های مرتع‌داری، گروه‌های متمرکز، پرسشنامه با نمونه‌ای تصادفی متشکل از 204 بهره‌بردار روستایی در شهرستان ماهنشان گردآوری گردیدند. داده‌ها با استفاده از نرم افزارهایSPSS20  و Amos20 تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد، دانش بهر‌ه‌برداران درباره نقش، اهمیت و عوامل مؤثر بر تخریب مراتع نسبتاً بالا بود. اقدام آن‌ها در مورد عملیات مکانیکی در حد کم گزارش شد. اقدام بهره‌برداران در زمینه عملیات بیولوژیک و مدیریت چرا با متغیرهایی همچون اجرای طرح‌های مرتع‌داری، تعامل بهره‌برداران با نهادهای بیرونی، شرکت در دوره‌های ترویجی، سطح تحصیلات و سطح اراضی زراعی و باغی رابطه مثبت و معنی‌داری داشت. همچنین، بر اساس نتایج حاصل از تکنیک تحلیل مسیر، 37 درصد از واریانس اقدام بهره‌برداران در مورد حفاظت از مراتع به‌وسیله متغیرهای اقدامات اصلاحی - احیایی مراتع، دانش افراد در مورد اقدامات حفاظتی، روابط با کارشناسان منابع طبیعی، تحصیلات، پرورش زنبورعسل و شرکت در دوره‌های ترویجی تبیین شد به طور کلی، فعالیت‌های ترویجی و روابط با کارشناسان در افزایش دانش بهره‌برداران و اقدام آن‌ها در حفاظت و بهره‌برداری پایدار از مراتع تأثیرگذار است.